امشب فیلم محمد رسول الله را در سینما مرکزی انقلاب دیدم. فیلم طولانی بود و احتمالا اگر پفیلا و آب معدنی‌ای که مهدی گرفته بود نبود، من همان نیم ساعت اول فیلم، خوابم برده بود.

موسیقی متن و جلوه‌های ویژه

یکی از ویژگی‌های خیلی خوب این فیلم، موسیقی متن و تیتراژ پایانی فیلم بود. آهنگ‌ها و نواها به گونه‌ای انتخاب شده بودند که با موضوع صحنه به خوبی تطابق داشتند. خوش‌ساخت بودن آهنگ‌ها و موسیقی تیتراژ پایانی، از نظر من قابل تحسین و دوست‌داشتنی بود. فیلم صحنه‌هایی را داشت که در آنها نیاز به جلوه‌های ویژه بود. برای این منظور، به نظر من فیلم توانسته بود با پرهیز از اغراق بی‌مورد و یا تکنولوژی‌زدگی، به خوبی بار مورد انتظار از جلوه‌های ویژه را منتقل کند. در کل از این دو نظر، به نظر من می‌توان نمره‌ی قابل قبولی به فیلم داد.

سیر داستانی و فضای فیلم

از نظر من، این فیلم پاسخ مجیدی است به دو مقوله: ۱. بی‌اثر کردن اسلام ستیزی و ارائه‌ی یک نمای جدید از اسلام و پیامبر، ۲. مسائل حقوق زن در اسلام.
در این فیلم، خبری از مقدس‌سازی و یا ارائه‌ی یک قهرمان و ستاره از شخصیت محمد نیست. فیلم تماما در راستای این مسئله پیش می‌رود که پیامبر شخصی است با احساسات و عواطف بشری و تلاش او نیز در راستای تحقق انسانیت آدم و ارائه‌ی یک جامعه‌ی آرمانی از این منظر است. هر چند به طور طبیعی فیلمی با مضمون حکایت از یک پیامبر از معجزه‌ها روایت می‌کند اما کارگردان با به تصویر کشیدن فضای منحط جامعه‌ی آن روزگار و تلاش پیامبر به اصلاح آن، درصدد است تا پیامبر را شخصی در راستای اعتلای انسان نشان دهد.
اما نکته‌ی پررنگ دیگر در این فیلم، توجه به مسائل مربوط به زنان است. در چند نقطه از فیلم به توجه پیامبر به حق زایل‌شده‌ی زنان جامعه‌ی آن روزگار اشاره شده است و پیامبر در این فیلم شخصی است که گویی یکی از هدف‌هایش، برپا کردن و اقامه‌ی این حقوق است. سکانس آخر فیلم نیز به عنوان نقطه‌ی اوج تلاش وی در این راستا است. به نظر مجیدی تلاش کرده است تا توان خودش را برای مقابله با اسلام‌ستیزی رایج با خشن‌نشان دادن چهره‌ی اسلام و اسلام بی‌توجه به حقوق زن به کار ببندد. به نظر تا حدودی نیز در این راستا موفق بوده است.
در کل در این فیلم نشانی از یک روایت تاریخی نیست. هدف چیز دیگری است و فضای فیلم به جای سیر در راستای تاریخ رشد اسلام، با محوریت محمد شکل می‌گیرد و به جلو می‌رود. این فیلم را نمی‌توان با مختارنامه یا آن فیلم محمد دیگر مقایسه کرد.
نکته‌ی دیگر مشهود در این فیلم، ارائه‌ی چهره‌ی از اسلام است که می‌تواند با ادیان دیگر به صورت مسالمت‌آمیز زندگی کند. هم ادیان دیگر بشارت آمدن پیامبر اسلام را می‌دهند و هم پیامبر آنان را دعوت به زندگی در کنار هم و با توجه به مشترکات می‌کند. در مجموع دو ویژگی اول فیلم در راستای حفظ اعتقادات داخلی در گزند مکاتب مختلف است و در مجموع برای نشان دادن چهره‌ای رحمانی از اسلام به جهانیان است.

تتمه

فیلم ارزش یکبار دیدن را دارد. اگر سریعا بعد از تمام شدن فیلم، هموطنان عزیز به ترک سالن همت نمی‌گماشتند، همان تیتراژ پایانی خودش به تنهایی آنقدر زیبا هست که بتوان سه ساعت را برای رسیدنش انتظار کشید. همچنین شاید نگاه مجیدی اعتراض بخشی از مومنین را به سبب ارائه‌ی یک چهره‌ی مسیح‌وار از محمد برانگیزد، اما در نهایت تمام تلاش مجیدی، ارائه‌ی چهره‌ای رحمانی از پیامبر و مسلک او است و به نظر من در این زمینه تا حدود زیادی موفق بوده است.